نکته
How often
چند وقت به چندوقت
برای پرسش در مورد زمان بکار می رود.

1) …do they go to the cinema ?
a) How many
b) How often
c) How old
d) whose
2) ……….. do you exercise?
a) How many
b) How often
c) How old
d) whose
3) …..do the buses run ?
a) How often
b) How long
c) How old
d) How many
4) …..does he write to you ?
a) How far
b) How much
c) How many
d) How long

نکته
چه مدت
How long
برای پـــرسش در مــورد
زمان بکار می رود.

1) …….has he lived in Tehran?
a) How long
b) How much
c) How
d) How for
2) ….have you studied English?
a) How much
b) How many
c) How
d) How long
3) …….are the holdings?
a) How many
b) How much
c) How long
d) How
4)….have you been waiting here?
a) How much
b) How
c) How long
d) How many

نکته
چقدر
How much
با اسامی مفرد غیرقابل شمارش بکار می رود.

1) ……tea is there in the glass?
a) How much
b) How many
c) How long
d) How
2) …….milk is there in the cup?
a) How many
b) How much
c) How long
d) How
3) …….money have you got?
a) How much
b) How many
c) How
d) How long
4) …….petrol do you need?
a) How many
b) How far
c) How long
d) How much

نکته
چند تا
How many
با اسامی جمع قابل شمارش بکار می رود:

1).……….books are there on the table ?
a) How many
b) How much
c) How
d) How long
2)……….plates are there in the kitchen?
a) How much
b) How
c) How long
d) How many
3)………children have you got?
a) How long
b) How many
c) How much
d) How
4)………apples do you want? I want three.
a) How
b) How much
c) How many
d) How far

نکته
present progressive Tense
زمان حال استمراری
برای بیان عملی که درزمان حال ادامه دارد از این زمان استفاده می کنیم. قیود زیر معرف زمان حال استمراری هستند و عملی را بطور موقت نشان می دهند.

1) Fariborz ……….football now.
a) was playing
b) is playing
c) had played
d) has played
2) Be quiet ! The baby…………..
a) sleeps
b) was sleeping
c) has slept
d) is sleeping
3) Don’t disturb him now he…...
a) was working
b) is working
c) worked
d) has worked
4) I …..….with Jack and John at the moment.
a) was living
b) lived
c) am living
d) have lived

التماس دعا

نکته
زمان حال ساده
simple present Tense
زمان حال ساده برای بیان عملی است که بصورت تکرار و یا عادت انجام می شود. و وجود قیود تکرار میتواند یکی از نشانه های این زمان باشد :
…,usually , always , generally

1) How much ..….you generally pay for a pair of shoes?
a) do
b) does
c) was
d) were
2)we…ten new words everyday.
a) learns
b) learned
c) learn
d) to learn
3)He….to Washington once a week.
a) drives
b) driving
c) drove
d) driven
4) Water…………at 100 C
a) boil
b) is boiling
c) boils
d) to boil

نکته
زمان حال استمراری
Present continuous Tense
زمان حال استمراری برای بیان عملی است که هم اکنون و در حال حاضر در حال انجام میباشد. وجود قیود زمانی
at this moment - at present- now
میتواند نشانه این زمان باشد.

1) At present they.….many new highways in Tehran.
a) build
b) built
c) are building
d) to build
2) He....pepper on his egg now.
a) puts
b) has put
c) put
d) is putting
3) I see that you..…….your new suit now.
a) wear
b) are wearing
c) wears
d) wore
4) The weather …..…better and better.
a) got
b) gets
c) is getting
d) get

نکته
«وجود کلمات هشدار دهنده درجمله حال استمراری»
اگر جملــه ای با یکی از کلمــات هشـدار دهنــــده
warning words
شروع شده باشد آن جمله را با حال استمراری می نویسیم.
کلمات عبارتند از
Look! , be quiet! , listen! , becare ful!

1) Be quiet ! The baby ……….
a) is sleeping
b) sleeps
c) had slept
d) sleep
2) Look ! The man……..after the tram.
a) runs
b) has run
c) run
d) is running
3) Look ! The cat……….to climb that tall tree.
a) try
b) tries
c) is trying
d) to try
4) Listen! Some one………at the door.
a) is knocking
b) knock
c) knocks
d) to knock

نکته
ماضی نقلی
Present perfect Tense
این زمــان برای بیان عملی است که در وقت نامشخص در گذشته آغاز شده است. و اثر آن تا زمان حال باقیست.

1) He is tired because he……… football all afternoon.
a) have played
b) has played
c) had played
d) played
2) John is unhappy because he ..… his money.
a) lost
b) have lost
c) has lost
d) lose
3) She …..here since 1948.
a) worked
b) have worked
c) has worked
d) was working
4) I ………in Greece since 1976.
a) have lived
b) lived
c) has lived
d) was living

نکته
وجود قیود زمانی در ماضی نقلی
Several times , yet , so far , up to now

1) I ……to him about it several times.
a) have spoken
b) am speaking
c) speak
d) spoke
2) She ……...English for 8 years.
a) studied
b) have studied
c) has studied
d) studying
3) we ………..17 lessons so far.
a) have learned
b) has learned
c) learned
d) were learning
4) Majid………………yet.
a) didn’t come
b) haven’t come
c) hasn’t come
d) wasn’t coming

... اسم مصدر / suggest / except

نکته
اسم مصدر
Gerund
بعد از حروف اضافه ، فعل با
Ing
یا اسم مصدر قرار می گیرد.

1) A: “Are you still interested in…… an article about the environment?”
B:“Of course.And I’ve got an idea.”
a)writing
b) to write
c) writes
d) wrote
2) John said that he had studied English before……. the class.
a) attend
b) attending
c) to attend
c) attended
3) I prefer riding to ………..
a) walk
b) walked
c) walks
d) walking
4) I’m not used to.…...in London.
a) driving
b) drive
c) drove
d) drives

نکته
بعد از
suggest
فعل با Ing
قرار می گیرد.

1) My uncle suggested…. a job in a bank
a) get
b) to get
c) gets
d) getting
2) It was a lovely day. So I suggested…. to the park.
a) go
b) going
c) to go
d) gone
3) He suggested…...the children to the zoo.
a) taking
b) to take
c) take
d) took
4) My mother suggested……..to the mountains.
a) go
b) going
c) to go
d) goes

نکته
Except
زمانیکه
Except
با یک فعل همراه می شود معمولا فعل را بدون
To
بکار می بریم.

1) She did nothing except…….. the whole time she was here.
a) complain
b) complaining
c) to complain
d) complained
2) I couldn’t do anything except just……… there and hope.
a) sitting
b) to sit
c) sat
d) sit
3) She did nothing except………
a) cry
b) crying
c) to cry
d) cried
4) The child does nothing except ……….T.V.
a) to watch
b) watching
c) watch
d) watched

نکته
Ago
Ago
همیشه با زمان گذشته بکار می رود

1) I ……… him three days ago.
a ) saw
b) have seen
c) would see
d) had seen
2) That hotel…. many years ago.
a) closed
b) has closed
c) had closed
d) was closed
3) I …….school three years ago.
a) left
b) have left
c) was left
d) would left
4) I ……….working for this film three years ago.
a) start
b) starting
c) started
d) have started

نکته
Want
بعد از Want
از فعل با
to
استفاده می شود.

1) Do you want me….you some coffee?
a) make
b) made
c) to make
d) makes?
2) I don’t want that man….here again?
a) to come
b) come
c) came
c) comes
3) We’re going to the cinema . Do you want …… with us?
a) coming
b) come
c) to come
c) comes
4) She wants…….…..to Italy.
a) to go
b) going
c) goes
c) went

نکته
ارزش داشتن
To be worth بعد از
To be worth
فعل با Ing
قرار می گیرد.

1) It isn’t worth…….…the car.
a) repair
b) repairing
c) to repair
d) repaired
2) It is not worth...angry with her.
a) getting
b) to get
c) got
d) gets
3) It is worth ……the film twice.
a) watching
b) watch
c) to watch
d) watches
4) It’s not worth…..…….upset.
a) get
b) to get
c) gets
d) getting

نکته
infinitive after adjective
بعد از بسیاری از صفات فعل با to قرار می گیرد

1) I was very pleased …...….you yesterday.
a) see
b) seen
c) saw
d) to see
2) She was upset……… that her sister was ill.
a) to hear
b) hear
c) hears
d) heard
3) It is very nice ……. You .
a) see
b) to see
c) sees
d) saw
4) Relativity theory isn’t easy….
a) to understand
b) understand
c) understanding
d)understood

نکته
Last week , last yesterday
در نقل قول غیر مستقیم گذشته به
The pervious week , the pervious day , the week before
تبدیل می شود

1) He said that he had gone there…. with his brother.
a) last week
b) next week
c) the previous week
d) the week after
2) What did he say to his wife when he got home?
He told her that he ….. hard at3 the office the week before.
a) worked
b) had worked
c) has worked
d) has been working
3) Ali asked Hamid if he had gone to the cinema with his father………
a) last week
b) next week
c) the previous week
d) the following week.
4) I asked my friend, “Where did you meet him yesterday.” I asked my friend where he had met him ….
a) yesterday
b) the day before
c) the following day
d) the day after

نکته
Remind , ask
بعد از
Remind , ask
ابتدا مفعول سپس فعل با
To
قرار می گیرد.

1) Mr.Smith said,“Would you like to come to our house for dinner?” Mr.Smith…us to go to their house for dinner.
a) ordered
b) advised
c) reminded
c) invited
2) we asked him..…. back the money as soon as possible .
a) pay
b) pays
c) don’t pay
d) to pay
3) John to Mary : “Don’t forget to post the letter.” John reminded Mary …… the letter .
a) to post
b) not to post
c) posting
d) don’t post
4)The teacher asked David……. English in class.
a) speak
b) to speak
c) speaking
d) spoke

نکته
جمله وصفی غیر همزمانی
فاعل مطابق با جمله اول + گذشته فعل
+having PP….

1) A:“Did you buy anything else?”
B: “ No ,………….”
a) spending all my money, I couldn’t buy anything else.
b) having spent all my money, my mother couldn’t buy anything else.
c) having spent all my money, I couldn’t buy anything else.
d) to spend all my money, I couldn’t buy anything else.
2) I told the doctor,…...from the height, I felt a sharp pain in my left shoulder.
a) Fall
b) Fell
c) Having fallen
d) Falls
3) A:“Did John do his homework?”
B: “Yes,…….all his homework,
he handed it in to the teacher.
a) doing
b) having done
c) does
d) did
4) ………..the car, the mechanic took it out for a road test.
a) To repair
b) Repairs
c) Repairing
d) Having repaired

نکته
Rob , steal
مفعول فعل
Steal
چیزی است که دزدیده شده است steal مفعول فعل وآن چیــزی متعلــق به انسان نیست اما مفعول فعــل
Rob
شخص یا مکانی است که چیزها ازآنجا ربـــوده می شوند.

1) They..…five thousand pounds from the bank.
a) stole
b) rabbed
c) rubbed
d) stored
2) Officer! My dog’s been…….!
a) robbed
b) stolen
c) pulled
d) shaken
3) They.…the bank,and got away with five thousand pounds.
a) stole
b) rubbed
c) pulled
d) robbed
4) Officer ! I’ve been ……….!
a) stolen
b) shaken
c) robbed
d) pulled

... modifier / سببی مجهول

نکته
در سببی مجهول فاعل و کننده کار وجود ندارد.

1) A :“What are those workmen doing in your garden ?”
B: “ Oh , we ……………”
a) are getting a swimming pool to build
b) are having a swimming pool build.
c) are having a swimming pool built
d) are getting a man build a swimming pool.
2) I lost my key. I’ll have to ……
a) have another key make.
b) have another key made
c) made another key.
d) get another key to make.
3) My brother has got a bad toothache, so he wants………. it pulled out
a) get
b) to get
c) got
d) gets
4) Tomorrow will be Mary’s birthday, so she is going to have the cake…………..
a) made
b) make
c) to make
d) making

نکته

این ساختار بیانگر آن است که کاری در زمان گذشته بهتر و صحیح تر بوده که انجام میشده اما انجام نشده است.

1) John’s grandfather was upset. John had promised to call him, but he didn’t. He ……have called him.
a) might not
b) should
c) could
d) must
2) A:“We weren’t sure which way to go. In the end we turned right.”
B:“You went the wrong way. You…………left .”
a) might have turned
b) must have turned
c) could have turned
d) should have turned

3) Mary was late for the exam. She …….earlier in the morning.
a) should get up
b) should have gotten up
c) can get up
d) shouldn’t have gotten up
4) A: “My brother didn’t lock the door of the house when he went out.”
B: “ He…………..the door.”
a) should lock
b) should have locked
c) shouldn’t have locked
d) might have locked

نکته
Modifier
توصیف کننده
هرگاه دو اسم بدنبال هم قرار گیرند، اولین اسم نقش صفت را ایفا میکند یعنی اسم بعـــد از خود را توصیف میکنند.وهمانندصفت هرگزجمع بسته نمیشود.

1) The gate of a garden is called……………
a) gate garden
b) garden’s gate
c) garden gate
d) gate’s garden
2) Can you pass over a ………?
a) bridge stone
b) stone bridge
c) bridges stone
d) stones bridges
3) People who sell house are called …………
a) agents house
b) houses agents
c) house agent
d) house agents
4) What do we call a brush for teeth? We called it……….
a) a brush tooth
c) a teeth brush
b) a tooth brush
d) a brush teeth

نکته

1) I hate being laughed. a) at
b) in
c) on
d) of
2) If you don’t listen…….people they won’t listen……..you.
a) to……to
b) at……at
c) in ……..in
d) on..…on
3) Stop looking…..me like that :
a) in
b) on
c) at
d) after
4) Thanks for looking ….. me when I was ill .
a) In
b) on
c) at
d) after

نکته
بعد از افعال زیر دومین فعل را با
To
…invite- order-try-decide-promise-want

1) Do you want to go with us?
No , I decided…… at home.
a) stay
b) to stay
c) staying
d) stayed
2) They promised……….before eight o’clock.
a) come
b) coming
c) came
d) to come
3) I’ve been invited……….a talk at the conference.
a) give
b) giving
c) gave
d) to give
4) Don’t try..….across the river.
a) to swim
b) swim
c) swimming
d) swam

نکته

به معنی در شرف و در صدد می باشد.

1) Don’t go out now - we’re about to ……….lunch.
a) having
b) have
c) had
d) have had
2) I was about ……to bed when there was a knock at the door.
a) to go
b) going
c) go
d) to have gone
3) we’re about to ……….
a) start
b) starting
c) to have started
d) started
4) I’m not about to ……defeat.
a) admit
b) admitting
c) admitted
d) admits

نکته
There for
بنابراین
برای نشان دادن نتیجه بکار می رود، و یک ربط دهنده محسوب می شود.

1) It always warm in Abadan,…. there is never snow there.
a) therefore
b) but
c) however
d) because of
2) She was tired yesterday,….. , she couldn’t do her homework.
a) but
b) yet
c) because of
d) therefore
3) She was ……unable to avoid an unwelcome marriage.
a) therefore
b) but
c) yet
d) because
4) She was happy yesterday,…. she went to the park.
a) but
b) because
c) therefore
d) yet

... causative form / can"t help

نکته
Causative form
وجه سببی
وجه سببی طبق فرمول زیر تشکیل میشود:

1) I have my car………….
a) fix
b) to fix
c) fixed
d) fixing
2) I had my refrigerator……….
a) repair
b) repairing
c) to repair
d) repaired
3) I must get my hair……….
a) cut
b) cutting
c) to cut
d) cuts
4) You ought to get your watch………
a) repair
b) repairing
c) repaired
d) to repair

نکته
Can’t help
Can’t help
به معنی
Can’t stop
یا
Can’t avoid
می باشد و بعد از آن فعل با
Ing
بکار می رود

1) I can’t help …………
a) to play
b) play
c) played
d) playing
2) I can’t help…………there.
a) go
b) going
c) to go
d) went
3) She’s a very selfish woman, but somehow you can’t help……her.
a) liking
b) to like
c) like
d) liked
4) Excuse me . I couldn’t help…… what you said.
a) over hear
b) over hearing
c) over heard
d) to over hear

نکته
Consider
در نظر گرفتن
بعد از
Consider
فعل با
Ing
بکار می رود

1) will you consider.…me with my work?
a) help
b) helped
c) helping
d) to help
2) I considered ……… English.
a) to learn
b) learning
c) learn
d) learned
3) We are considering…….….to Canada.
a) going
b) go
c) to go
d) went
4) They are considering……….. to ski.
a) go
b) went
c) going
d) gone

نکته
Whenever
به معنی هروقت که و هرگاه می باشد

1) I go swimming….the weather is nice.
a) whenever
b) because of
c) unless
d) but
2) I read …….. I have time.
a) where
b) who
c) whom
d) whenever
3) I’ll discuss it with you ……… you like.
a) where
b) who
c) when ever
d) whom
4) ……..she comes, she brings a friend.
a) what
b) where
c) when ever
d) whom

نکته
اگر
I wish
در زمان آینده بکاررود فرم جمله بصورت زیر است

1) I wish I …. him tomorrow
a) see
b) saw
c) would see
d) seeing
2) I wish I ……….to the cinema tomorrow.
a) go
b) went
c) going
d) would go
3) I wish there …….…..a party tomorrow.
a) would be
b) will be
c) be
d) is
4) I wish you ……... for a very long time.
a) will live
b) would live
c) live
d) have lived

... how often / how long

نکته
present progressive Tense
زمان حال استمراری
برای بیان عملی که درزمان حال ادامه دارد از این زمان استفاده می کنیم. قیود زیر معرف زمان حال استمراری هستند و عملی را بطور موقت نشان می دهند.

1) Fariborz ……….football now.
a) was playing
b) is playing
c) had played
d) has played
2) Be quiet ! The baby…………..
a) sleeps
b) was sleeping
c) has slept
d) is sleeping
3) Don’t disturb him now he…...
a) was working
b) is working
c) worked
d) has worked
4) I …..….with Jack and John at the moment.
a) was living
b) lived
c) am living
d) have lived

... جملات مجهول / اسامی غیر قابل شمارش

نکته
جملات مجهول
اگر فاعل جمله بصورت شیئی باشد در آخر جمله مجهول آنرا با یکی از حروف اضافه
With , in
می نویسیم

1)The room was filled …. smoke.
a) by
b) with
c) at
d) on
2) The lock was covered… paint.
a) with
b) by
c) at
d) on
3) Pepper was contained .…the food.
a) with
b) in
c) at
d) by
4) The sea was polluted……..oil.
a) by
b) on
c) with
d) in

نکته
Money , Homework
یک اسم غیرقابل شمارش است وباید با فعل
Tobe
مفرد بکاررو.د ولی دلار ، مارک ، ریال و.... قابل شمارش است

1)A lot of money… to be spent on repairs to the house.
a) is needed
b) need
c) are needed
d) has needed
2) How much homework… by the students?
a) are done
b) is done
c) is doing
d) are doing

3) How many dollars………….on educational programs?
a) should spend
b) spend
c) are spending
d) should be spent

یکی از چهار گزینه از نظر دستوری غلط است.
4)How much homework should do by the student?
1)much
2)homework
3)should do
4)by

نکته
ضمایر انعکاسی - تاکیدی
ضمایر انعکاسی عبارتند از :
My self---> our selves
Your self---> your selves
Him self , her self , it self ---> them selves

1)The house …..is beautiful, but the surroundings are rather unpleasant.
a) myself
b) itself
c) ourselves
d) himself
2)My mother told me,“Take care of … when you are climbing the mountain.”
a) myself
b) ourselves
c) yourselves
d) yourself
3) “Be careful and take care of….. when you are crossing the street”. my mother told us.
a) yourself
b) herself
c) your selves
d) myself
4) we protect………from the rain with an umbrella.
a) myself
b) ourselves
c) himself
d) herself

نکته

ضمایر موصولی
Relative pronouns
Whose
ضمیر موصولی ای می باشد که حالت مالکیت را بیان می کند.

1) The children… painting won a prize were given ten pounds each.
a) who
b) that
c) what
d) whose
2)The writer….works are always admired by people all over the world is William Shakespeare.
a) whose
b) whom
c) which
d) who
3) Amin……....father works in this department store is in our class.
a) that
b) which
c) whose
d) whom
4) The man over there,…....name I don’t remember is an artist.
a) who
b) whose
c) whom
d) that

نکته

ضمایر موصولی
Who
ضمیر موصولی است که مرجع آن شخصی است در حالت فاعلی

1) The writer….. has written this interesting story is very famous.
a) whose
b) whom
c) which
d) who
2) The mechanic..… is repairing the car is his friend.
a) whose
b) whom
c) who
d) which
3) I don’t like people….…….lose their tempers easily.
a) whom
b) who
c) whose
d) which
4) The man …….telephoned you lives in this house.
a) whose
b) whom
c) who
d) which

نکته
ضمایر موصولی
Whom


مرجع آن شخصی است در حالت مفعولی

1)The boy… you were quarreling with is my cousin.
a) whose
b) whom
c) which
d) what
2) The lady …. I expected hasn’t come in yet.
a) whose
b) which
c) whom
d) what
3) The boy ………... I invited has blue eyes.
a) whose
b) which
c) where
d) whom
4) The man ……..they employed has blue eyes.
a) whose
b) whom
c) which
d) when

نکته
ضمایر موصولی
مرجع
Which
شیئی ویا حیوان می باشد هم در حالت فاعلی و هم در حالت مفعولی

1) The car……. was taking us to the airport broke down.
a) which
b) who
c) whose
d) whom
2)The ladder on... I was standing began to slip.
a) whose
b) where
c) which
d) that
3)The cars….were fixed yesterday are over there.
a) which
b) who
c) where
d) who me
4)The letter…..….he has written is in his room.
a) who
b) whom
c) which
d) whose

نکته
ضمایر موصولی
اگر بعد از ضمایر موصولی
Who , which , that
یک فعل
To be
قرار گرفته باشد در صورت حذف ضمایر موصولی فعل
To be
بعد از آن هم باید حذف شود.
Who are playing---> playing
Who was injured---> injured

1) The boys…..…football are my friends.
a) play
b) playing
c) plays
d) are playing
2)The man…in the accident was taken to hospital.
a) who injured
b) injured
c) whom injured
d) that injured
3)The picture…….yesterday is over there.
a) was drawing
b) drawn
c) were drawn
d) which was drawing

... no / any / ضمایر ملکی

نکته
No , Any
No
در جملاتی بکار می رود که در آنها
Not , Never
وجود نداشته باشد
Any
در جملاتی بکار می رود که در آنها
Not , Never
وجود داشته باشد
توجه
بعد از
No , Any
هم اسم قابل شمارش جمع قرار می گیرد وهم اسم غیر قابل شمارش مفرد

1) There is …paper on the desk.
a) any
b) few
c) many
d)no
2) There aren’t…students in the classroom.
a) no
b) any
c) some
d) much
3) A: “Did anybody telephone me in the morning?
B: “No , ….telephoned you in the morning.”
a) everybody
b) somebody
c) any body
d) nobody
4)John wanted to buy a new car but he didn’t have …….money.
a) any
b) no
c) some
d) many

نکته
ضمایر ملکی
possessive Adjective
ضمایر ملکی عبارتند از
Mine---> ours
Yours---> yours
His , Hers , Its ---> theirs
این ضمایر در جمله جانشین اسم+صفت ملکی می شود وبعد از ضمایر ملکی اسم قرار نمی گیرد.

1) when you telephoned, I was talking to a friend of ….....
a ) I
b) myself
c) me
d) mine

2) My car is blue , but ..… is not.
a) your
b) yours
c) you
d) yourself
3) A: “ Are these your pens?”
B: “ No,…..are blue.”
a) our
b) us
c) we
d) ours
4) A:“Is this your brother’s umbrella?”
B: “ No,…..is on the table.”
a) my
b) mine
c) him
d) his

نکته
ضمایر مفعولی
objective pronouns
بعد از فعل از ضمایر مفعولی اشتفاده می کنیم و عبارتند از
Me---> us
You---> us
Him , her , it ---> them

1) Mary and her sister are my best friends.I respect……..very much.
a) they
b) themselves
c) theirs
d) them
2) Our grandfather told John and..… an interesting story.
a) I
b) me
c) myself
d) mine
3)The man charged…five dollars.
a) I
b) mine
c) myself
d) me
4)He wished…..a pleasant journey.
a) we
b) us
c) our
d) ourselves

نکته
« کاربرد ضمیر مفعولی بعد از حرف اضافه »
نکتــــه
بعد از حرف اضافه از ضمیر مفعولی استفاده می کنیم.

1)It is cold . Take your coat with yourself.
کدام گزینه از نظر دستوری اشتباه است
a) It
b) Take
c) with
d) yourself
2) I took my brother out with…. to do some shopping.
a) I
b) me
c) mine
d) myself
3) He doesn’t go near dogs because he is afraid………….
a) of they
b) to them
c) of them
d) them to
4) “What was the film like?” “It was amusing for………..to watch that film.”
a) I
b) me
c) my
d) mine

نکته
حرف تعریف معین
The
قبل از قسمتی از روز از حرف تعریف
The
استفاده می کنیم.
In the morning , in the evening , in the afternoon
قبل از صفات کلکی و با روزهای هفته حرف تعریف
The
استفاده نمی کنیم.
On monday

1) Our grandfather often says his prayers early in… morning.
a) a
b) an
c) ___
d) the
2) My mother will meet….…my English teacher on… Monday.
a) _ / _
b) the / the
c) _ / the
d) the / _
3) They arrived in Tehran in…… afternoon.
a) __
b) the
c) a
d) an
4) They haven’t seen each other since……..March.
a) the
b) a
c) ___
d) an

نکته
حرف تعریف
The
بــا اسامی اشخاص و کشورها و همچنین ماههــای نمی‌آید.theسال وفصول و روزهای هفته حرف تعریف

1) They haven’t seen each other since …. March.
a) the
b) a
c) an
d) __
2) I have come to see……..Jack and his family.
a) a
b) __
c) the
d) an
3) They arrived in ……Tehran in the morning.
a) the
b) a
c) an
d) __
4) Which sentence is grammatically wrong ?
a) I didn’t listen to the news last night.
b) we get heat from the sun.
c)I have come here to see the Mary.
d) write this sentence on the blackboard.

نکته
ساختار صفت بعد از فعل
To be
به ساختار زیر توجه کنید

1) A: “What was the film like?” B: “It was boring to me to watch that film.
کدام گزینه از نظر دستوری غلط است.
a) was
b) like
c) to
d) to watch
2) Is it possible ……. to read a book in a dark room?
a) for he
b) to him
c) for him
d) to he
3) It is not difficult for a good student………..good marks.
a) get
b) to get
c) getting
d) got
4) Which sentence is grammatically right ?
a) It is easy for he to find a job.
b) It is important be on time.
c) It is necessary for him to stand in line.
d) It is safe to him swimming in this river.

نکته
( ضمایر انعکاسی)
Reflexive pronouns
وقتی فاعل و مفعول جمله ای یکی باشند از ضمایـر انعکاسی استفاده می شود.

1) I see …….. In the mirror.
a) herself
b) myself
c) themselves
d) himself
2) John cut…….when he was working in the kitchen.
a) herself
b) himself
c) myself
d) themselves
3) She was talking to………
a) her
b) she
c) it
d) herself
4) Talking to………….is the first sign of madness.
a) yourself
b) you
c) she
d) he

نکته
( اگر چه )
Although
برای بیـان دو موضـــوع مخالف هم بکار می رود

1) ……the traffic held us up,we got to the airport on time.
a) If
b) Whether
c) Because
d) Although
2) I forgot my appointment……. my secretary reminded me of it.
a) If
b) although
c) because
d) whether
3) They’re a nice family,………I don’t like David much.
a) If
b) because
c) although
d) whether
4) I"d like to go out, ……. it is a bit late.
a) If
b) whether
c) because
d) although

نکته
مگر اینکه ، مگر
Unless
Unless
بجای
If …. Not
بکار می رود.

1) John will buy a new bicycle….. he can fix his old one today.
a) unless
b) if
c) whenever
d) but
2) John will stay home……..the weather is nice.
a) if
b) because
c) whether
d) unless
3) Come tomorrow …... I phone.
a) if
b) whether
c) unless
d) but
4) Let’s have dinner out…… you’re too tired.
a) unless
b) if
c) because
d) but

... ماضی ساده / ماضی بعید

نکته
زمان گذشته سا ده
Simple Past Tense
این زمان برای بیان عملی است که در وقت مشخص در گذشته آغاز شده باشد و پایان یافته باشد.

1) The plane .... Shiraz last night at midnight.
a) leave
b) leaves
c) left
d) have left
2)We…our dinner half an hour ago.
a) finishes
b) were finished
c) had finished
d) finished
3) Yesterday I……to the library to borrow a book.
a) went
b) go
c) am going
d) to go
4) He went to the restaurant and …………some food.
a) order
b) ordered
c) to order
d) orders

نکته
ماضی بعید
این زمان برای بیان عملی است که درزمان گذشته وقبل از یک عمل دیگر به وقوع پیوسته باشد که اولین عمل را بـــه ماضی بعید و دومین عمل را به گذشته ساده می نویسیم :

1) John passed the exam because he…….enough before taking it.
a) had studied
b) has studied
c) would study
d) was studying
2) I ……..the rooms before they arrived.
a) cleaned
b) had cleaned
c) cleaning
d) have cleaned
3) The lady…..the dinner before her husband arrived.
a) will cook
b) had cooked
c) would cook
d) has cooked
4) The guests left after they…… lunch.
a) have eaten
b) eat
c) ate
d) had eaten

نکته
زمان آینده ساده
Simple Future Tense
این زمان برای بیان عملی است که در وقت مشخص در آینده به وقوع خواهد پیوست.

1)She...her grandfather tomorrow.
a) meet
b) will meet
c) met
d) meets
2) My friend…… with us this coming week - end.
a) will stay
b) stayed
c) had stayed
d) stays
3) Next month Jane……twenty three.
a) have
b) will be
c) has
d) is having
4) we …………….a good scientific program on T.V tomorrow evening.
a) watched
b) had watched
c) watch
d) will watch

نکته
ترکیب قرار گرفتن صفات در جمله
The / a / an
ازچپ به راست
اسم + جنس+ ملیت + رنگ + اندازه + کیفیت

1) Which sentence is grammatically wrong?
a) Don’t look at the people sitting over there.
b) Our brain can keep a record of past events.
c) The cars that are sold here are very expensive.
d) The new Japanese blue car will become cheaper.
2) Which sentence is grammatically right?
a) The white large cotton shirt was very beautiful.
b) The large white cotton shirt was very beautiful.
c) The cotton white large shirt was very beautiful.
d) The beautiful cotton white shirt was very large.
3) A: “ Do you have a watch ?”
B: “ Yes , I have………….. .”
a) an old gold watch.
b) a gold old watch
c) an old watch gold
d) a watch gold old

نکته
جمله اسمیه
Noun Clause
گاه یک جمله می توانــد به جای اسم درنقش مفعول قرارگیرد و نقش مفعول را درجمله بازی کندکه به آن جمله اسمیه میگوئیم.جمله اسمیه را میتوان با ضمایر موصولی
- ...when - where - that
به جمله اصلی مرتبط کرد
جمله اسمیه را هرگز با افعـال کمکی
..., did – does – do
سوالی نمی کنیم.

1) I don’t know what….for lunch yesterday.
a) did you eat
b) do you eat
c) you ate
d) you eat
2) A:“Do you know what she said?”
B: “No,I don’t know…….”
a) what did she say
b) what she says
c) what does she say
d) what she said
3) I really don’t know where…..the book I gave him.
a) was he left
b) he was left
c) has he left
d) he has left
4) “Where did he go ?”
“ I don’t know where…………”
a) he went
b) he goes
c) did he go
d) does he go

نکته
افعال ربطی
Linking verbs
افعال زیر ربطی می باشند و بعد از آنها صفت قرار می گیرد
Look , sound , seem
به معنی به نظر رسیدن
Feel
به معنی احساس کردن
To be
به معنی بودن
Taste
به معنی مزه دادان
smell
به معنی بودادن

1) Yesterday your brother was sad but today he seems………
a) happily
b) sad
c) happy
d) sadly
2) He has worked very hard all day long and now he feels very....
a) surprised
b) tired
c) angrily
d) sadly
3) I wouldn’t buy that guitar.
It sounds a bit……….
a) cheap
b) cheaply
c) expensively
d) costly
4) This tastes……. . what’s in it?
a) quietly
b) sadly
c) friendly
d) delicious

... how often / how long

نکته
How often
چند وقت به چندوقت
برای پرسش در مورد زمان بکار می رود.

1) …do they go to the cinema ?
a) How many
b) How often
c) How old
d) whose
2) ……….. do you exercise?
a) How many
b) How often
c) How old
d) whose
3) …..do the buses run ?
a) How often
b) How long
c) How old
d) How many
4) …..does he write to you ?
a) How far
b) How much
c) How many
d) How long

نکته
چه مدت
How long
برای پـــرسش در مــورد
زمان بکار می رود.

1) …….has he lived in Tehran?
a) How long
b) How much
c) How
d) How for
2) ….have you studied English?
a) How much
b) How many
c) How
d) How long
3) …….are the holdings?
a) How many
b) How much
c) How long
d) How
4)….have you been waiting here?
a) How much
b) How
c) How long
d) How many

نکته
چقدر
How much
با اسامی مفرد غیرقابل شمارش بکار می رود.

1) ……tea is there in the glass?
a) How much
b) How many
c) How long
d) How
2) …….milk is there in the cup?
a) How many
b) How much
c) How long
d) How
3) …….money have you got?
a) How much
b) How many
c) How
d) How long
4) …….petrol do you need?
a) How many
b) How far
c) How long
d) How much

نکته
چند تا
How many
با اسامی جمع قابل شمارش بکار می رود:

1).……….books are there on the table ?
a) How many
b) How much
c) How
d) How long
2)……….plates are there in the kitchen?
a) How much
b) How
c) How long
d) How many
3)………children have you got?
a) How long
b) How many
c) How much
d) How
4)………apples do you want? I want three.
a) How
b) How much
c) How many
d) How far

نکته

نکته
“ passive case”
وجه مجهول
برای مجهول کردن یک جمله معلوم
1- مفعول را به اول جمله و بجای فاعل قرار می دهیم.
مناسب با زمان جمله را اضافه می کنیم. to be2- فعل
3- قسمت سوم فعل را اضافه می کنیم
توجـــــه
فاعل جمله را میتوان باحرف اضافه
by
آخر جمله اضافه کنیم.

1) A:“Did you clean the room ?”
B : “ No , it …. tomorrow.”
a) will clean
b) cleans
c) will be cleaned d) is cleaning
2) The films……in this building on Mondays.
a) show
b) are shown
c) were shown
d) are showing
3) The English language……in a lot of countries nowadays.
a) is speaking
b) has spoken
c) is spoken
d) was speaking
4) When I was very small I……… in the park one afternoon.
a) had lost
b) have lost
c) lost
d) was lost

...be / were / still

نکته
در جملات آرزو
Be
بصورت
Were
بکار می رود.

1) I wish you …..in Paris.
a) was
b) had been
c) were
d) have been
2) I wish we ……..all in Paris.
a) were
b) had been
c) have been
d) would be
3) I wish I ……………rich.
a) was
b) were
c) have been
d) would be
4) I wish I ………..in her party.
a) have been
b) were
c) was
d) be

نکته
Let , make , have
اگر به معنی وادار کردن بکار روند بعد از آنها فعل بدون
To
بکار می رود.

1) We………him go yesterday.
a) are making
b) have made
c) make
d) made
2) Mrs.Smith had her daughter... her room.
a) clean
b) to clean
c) cleaned
d) cleaning
3) Don’t let your child ……..with matches.
a) playing
b) to play
c) play
d) played
4) My father’s just had his operation and they won’t let me……..him yet.
a) see
b) saw
c) to see
d) seeing

نکته
Still
Still
در وسط جمله قبل از افعال غیر کمکی وکمکی منفی و بعد از افعال کمکی بکار می رود

1) She….can’t speak Japanese.
a) yet
b) still
c) already
d) anymore
2)John…doesn’t play the piano.
a) Still
b) yet
c) already
d) anymore.
3) Will you ……...be here when I get back ?
a) yet
b) already
c) still
d) anymore.
4) Do you ……..live in London?
a) still
b) yet
c) already
d) any longer.

نکته
( قبلا ) already
already
زمان زودتر از انتظار را نشــان می دهدو
برای نشان دادن یک وضعیت مثبت بکـــار می رود و می تواند در انتها یا در وسط قرار گیرد.

1) They knew the answer……
a) yet
b) since
c) already
d) for
2) She’s…..here . I wasn’t expecting her till ten.
a) yet
b) since
c) already
d) for
3) She’s had.…left when I phoned.
a) already
b) yet
c) for
d) since

نکته
Adverbs
قیود
قید کلمه ای است که فعل ، صفت و قیــد دیگری را تعریف می نماید.

1) She speaks English very……
a) quickly
b) quick
c) slow
d) good
2) She runs…………
a) slow
b) quick
c) slowly
d) good
3) You’re ……out of your mind.
a) complete
b) completely
c) slow
d) quick
4) He plays…………….
a) wonderfully
b) wonderful
c) complete
d) terrible

نکته
« ترتیب قرار گرفتن کلمات در یک جمله » برای ساختن یک جمله انگلیسی بصورت زیرعمل می کنیم.
( قیدزمان+ قید مکان+ قیدحالت+ (مفعول)+ فعل+ فاعل )
قید تکرار
usually - always
... بعد از فاعل و فعل کمکی و قبل از فعل اصلی قرار می گیرد

1) Ali ate ………………
a) quickly the sandwich over there.
b) quickly over there the sandwich.
c) the sandwich quickly over there.
d) the sandwich over there quickly.
2)Does...his homework carefully?
a) always he do
b) always do he
c) he do always
d) he always do
3) The teacher………………
a) taught the lesson carefully yesterday.
b) taught the lesson yesterday carefully.
c) the lesson taught carefully yesterday.
d) yesterday taught carefully the lesson.
4)The old man was walking………
a) slowly in the park this morning.
b) in the park slowly this morning.
c) slowly this morning in the park.
d) this morning slowly in the park.

نکته
“ Question Tag ”
سوالی کوتاه
برای ساختن سوالی کوتاه
1- اگر جمله مثبت باشد ، سوالی کوتــــاه منفی می شود و بالعکس
2- اگر در جمله فعل کمکی وجود داشت از خود ایـن
افعال کمکی استفاده می شود در غیر اینصورت از do ؛ does
برای زمان حال does , do استفاده میشود.
وبرای گذشته از did
استفاده می شود.
3- بجای اسم از ضمیــر فـاعلی منـاسب استفـــاده می کنیم.

1) Reza spoke to the teacher yesterday morning,…. ?
a) didn’t he
b) did he
c) did Reza
d) didn’t Reza
2) I never write my homework with a pencil , ……..?
a) don’t you
b ) do you
c) don’t I
d ) do I
3) The teacher speaks English fast,……..?
a) didn’t he
b ) does he
c) did he
d ) doesn’t he
4) Parvin was running in the yard,…….?
a) wasn’t she
b ) was she
c) did she
d ) does she

« دو نکته در مورد سوالی کوتاه »
در جملات شرطی سوالی کـوتـاه را بــر مبنــــای یا « جواب شرط » می سازیم.

نکته
rarely Seldom Hardly قیــد تکــرار نیمــــه منفی ماننـــد مئارد فوق را کاملا منفی فرض می کنیم پس سوالی کوتاه را مثبت می سازیم.

1) If she comes here, she will see her sister , …. ?
a) doesn’t she
b) does she
c) won’t she
d) will she
2) The man can hardly walk , …?
a) can’t he
b) can he
c) can’t the man
d) can the man
3) If you came,he would study,…?
a) didn’t you
b) wouldn’t you
c) wouldn’t he
d) didn’t he
4) If he didn’t eat too much, he wouldn’t be so fat,……..?
a) would he
b) did he
c) didn’t he
d) wouldn’t he

نکته
جملاتی کـــه بــــا
nobody- everybody
someone و ....
شروع شوند در سوالی کوتــــاه از ضمیر فاعلی
“ they”
استفاده می شود

1) I’m a teacher , ….. ?
a) am not I
b) am I
c) aren’t I
d) are you
2) Nobody phoned while I was out , … ?
a) did they
b) didn’t they
c) didn’t he
d) doesn’t he
3) Everybody attended the meeting,……..?
a) didn’t they
b) doesn’t he
c) did they
d) didn’t he
4) Somebody borrowed my coat yesterday,……..?
a) don’t they
b) didn’t they
c) did they
d) do they

نکته
« سوالی کوتاه »
set زیــرا اگر زمان حال بـود در تست شماره 1 زمان گذشتــه می باشد
“s”
سـوم شخص مفـرد می گرفت used to
عادتی است درزمان گذشته که اکنون تـرک شـده است پس در
سوالی کوتاه از فعل کمکی
Did
استفاده می کنیم.

1)She set the table for lunch,..?
a) does she
b) doesn’t she
c ) did she
d) didn’t she
2) She used to be a good tennis player , … ?
a) did she
b) didn’t she
c) does she
d) doesn’t she
3) John read the story from beginning to the end,…….?
a) doesn’t he
b) does he
c) didn’t he
d) did he
4) Mary put on her warm clothes,…?
a) doesn’t she
b) didn’t she
c) does she
d) did she

نکته
« سوالی کوتاه »
people – crowd – the police
اسم
جمع می باشند و در سوالی کوتــاه از ضمیــر فاعلی
They
استفاده می کنیم.

1)The police never found the money stolen in the robbery,...?
a) didn’t he
b) did he
c) didn’t they
d) did they
2) People usually don’t like being in crowded places ,…?
a) do they
b) don’t they
c) does he
d) doesn’t he
3) The crowd attended the meeting eagerly ,……..?
a) don’t they
b) do they
c) didn’t they
d) did they

نکته as ….. asصفت تساوی
اگر دو شخص و یا دو شیئی صفتی را بطوریکسان و برابر داشته باشند ازساختار صفت تساوی استفاده می کنیم.
as صفت as

1)My handwriting is as……. as my sister’s hand writing.
a) better
b) good
c) well
d) best
2) This story book is ….that one.
a) more interesting
b) as interesting as
c) The most interesting
d) interesting
3) Her voice is as …….as mine.
a) better
b) good
c) well
d) best
4) This house is ….……that one.
a) bigger
b) biggest
c) as big as
d) big

نکته صفت تفضیلی ( برتر )
این صفت برتری یک شخص و یا یک شیئی را نسبت به یک شخص و یا یک شیئی دیگر بیان می کند.
صفت یک بخشی +
er + than

1)John is ……. than his sister.
a)Old
b) as old as
c) older
d) the oldest
2) The woman is ….. the man.
1)younger
b) the youngest
c) young
d) younger than

3) The car is …..…..the bus.
a)newer
b) the newest
c) new
d) newer than

4) The dictionary is…..the book.
a)larger than
b) the largest
c) large
d) larger

نکته
صفت تفضیلی ( برتر )
اگر صفت چند بخشی باشد از این ساختار استفاده می کنیم :
صفت چند بخشی+
more+than

1)This problem is……..…than that problem.
a) more expensive
b) expensive
c) as expensive as
d) the most expensive

2)This garden is…than his garden.
a) beautiful
b) as beautiful as
c) more beautifully
d) more beautiful

3) A chair is ………than a bench.
a) comfortable
b) as comfortable as
c) more comfortably
d) more comfortable

4) A watch is ……..than a pen.
a) expensive
b) as expensive as
c) more expensive
d) more expensively

نکته
صفت عالی ( ترین )
ایـن صفت بـرتـری یک شخص و یـا یک شیئی را نسبت به چند شخص و یا چند شیئی بیـان می کند. اگر صفت یک بخشی باشد از ایـن فرمول استفاده می کنیم.
the+
صفت یک بخشی+
est

1) January is …. month of the year.
a) colder than
b) as cold as
c) the coldest
d) coldest

2) John is ….boy in his family.
a) shorter
b) the shortest
c) as shorter as
d) shortest

3) This art gallery is………..one in our city.
a) old
b) older than
c) the oldest
d) as old as

4) This chapter is ……..one in this book.
a) the easiest
b) as easy as
c) easier than
d) easy

... صفت عالی / صفت تفضیلی

نکته صفت عالی
ترین
اگر صفت چند بخشی باشد در صفت عالی از فرمول زیر استفاده می شود.
the + most
+صفت چند بخشی

1)This chair is ….chair in the whole house.
a) comfortable
b) more comfortable
c) the most comfortable
d) as comfortable as

2) This park is … park in their city.
a) the most beautiful
b) more beautiful
c) beautiful
d) as beautiful as

3)This story is….story in the book
a) the most difficult
b) difficult
c) as difficult as
d) more difficult

4)This lesson is …………lesson in our book.
a) the most important
b) important
c) more important
d) as important as

نکته
(good-better-best) صفت تفضیلی و عالی در صفت
good
بصورت زیر است :
(good-better-best)

1)The lunch was…... than the breakfast.
a) good
b) better

c) as good as
d) best
2) Mary is…student in her class.
a) the best
b) better
c) good
d) as good as

3) It is ………story book that I’ve ever read.
a) best
b) worse
c) better than
d) the worst

4) This is…..school in this city.
a) best
b) the best
c) better
d) good

نکته
(bad - worse - worst) صفت تفضیلی و عالی در صفت
bad
بصورت زیر است :
(bad – worse - worst)

‎‎1)Your handwriting is ..… my handwriting.
a) bad
b) worse than
c) the worst
d) as badly as

2) I can’t read what John has written.He has the.…handwriting in the class.
a) best
b) least
c) most
d) worst

3) This is……....story book that I have ever read.
a) the worst
b) bad
c) worst
d) worse than

4) I didn’t like the dinner. It was ………….one.
a) the worst
b) bad
c) worst
d) worse than

نکته
much
more – most
many
صفت تفصیلی وعالی
Much
,
many
بصورت زیر است
more – most

1)Reza has…. book than his friends.
a) much
b) many
c) more
d) the most

2) Mary has…. Friends of all.
a) more
b) the most
c) much
d) many

3) An armchair is…..comfortable of all.
a) the most
b) more
c) much
d) many

4) Tehran is…….important city in Iran.
a) more
b) much
c) most
d) the most

can / could / have to

نکته
Can 1- can توانایی در زمان حال را بیان می کند.
2- بعد از can شکل ساده فعل قرار می گیرد.

1) Can John………here by lunch time?
a) got
b) get
c) gets
d) getting

نکته
could
توانایی در زمان گذشته رابیان می کند.
و بعد از آن شکل ساده فعل قرار می گیرد.

1)I can swim very well , but I ……. swim very well before .
a) can’t
b ) shouldn’t
c) couldn’t
d) mustn’t
2) All the students could ……….. the questions easily yesterday.
a) answers
b) answer
c) to answer
d) answering
3) Could you.…..English 4 years ago ?
a) wrote
b) to write
c) writing
d) write
4) He couldn’t…………....how jet engines work.
a) explains
b) explain
c) to explain
d) explaining

نکته
( have to , has to )
اجبار در زمان حال را بیان می کند و بعد از آن شکل ساده فعل قرار می گیرد

1) I have to …. an appointment with the dentist.
a)makes
b) make
c) to make
d) making
2) Does she … speak French in her job ?
a) has to
b) had to
c) have to
d ) can
3) She has to…….….her lessons carefully.
a) study
b) studied
c) to study
d) studying
4) Does John..…help his mother at home?
a) have to
b) has to
c) had to
d) can

نکته
“مجبور بودن had to ”
اجبار در زمان گذشته را بیان می کند. وگذشته has to , have to می باشد وبعد از آن باید شکل ساده فعل قرار داد.

1)They didn’t know the address. They …. ask a policeman.
a) have to
b ) can
c) had to
d ) has to
2) Reza was late for class. He… see the teacher.
a) has to
b) can
c) should
d) had to
3) The old man was sick. He had to …..…. the doctor.
a) saw
b) see
c) sees
d) seen
4) I had to……..for her for three hours yesterday.
a) wait
b) waiting
c) waited
d) waits

نکته
“should” کاربرد
باید اخلاقی و اجتماعی است. و بعد از آن شکل ساده فعل قرار می گیرد.

1) We have a test at 7 o"clock. We … get up early.
a) should
b) could
c) had to
d) has to
2) They don’t know the address. They should …. a policeman.
a) asks
b) to ask
c) asked
d) ask

3) You like to learn English. You should… hard.
a) studied
b) to study
c) study
d) studying
4)The student wants to understand the question. He should ……...carefully.
a) listened
b) to listen
c) listening
d) listen

به طور کلی ارتباطات انسانی را به دو مقوله کلامی و غیرکلامی تقسیم می کنند. بیشتر متخصصان تعلیم و تربیت، ارتباط را نوعی رابطه دوطرفه می دانند، هر چند که رابطه یکطرفه نیز ممکن است وجود داشته باشد. ارتباطات معلم شاگرد هر دو ویژگی را دارد. هم کلامی و هم غیرکلامی است. معمولاً دوطرفه و گاه یکطرفه است که می توان به شکل زیر ارتباط دورانی را نشان داد:

در این حالت ارتباط هم برای فرستنده و هم برای گیرنده آموزنده است زیرا بازخورد دریافت می کنند.

هرگاه معلم مطرح کننده سؤال یا اظهارکننده پیام و مطلبی است باید در نهایت بداند و اکنش شاگردان نسبت به آن چه بوده است(بازخورد). عمده ترین مسأله و مهمترین مهارت هنگام تدریس، برقراری ارتباط صحیح میان معلّم و شاگردان است. چنانچه این رابطه به خوبی برقرار شود، هدفهای آموزشی با کیفیت و سهولت بیشتری تحقّق می یابند. برقراری ارتباط دارای اصول و فنون شناخته شده ای است که آشنایی با آنها برای معلّمان ضرورت دارد. برخلاف روابط جامد مکانیکی، رابطه معلم با شاگردان در کلاس درس از نوع روابط پیچیده انسانی است و در برقراری ارتباط انسانی عوامل متعدد و گوناگونی موثرند. در این مقاله به معرفی اصولی روانشناختی می پردازیم که معلم با رعایت آنها می تواند در کلاس درس با دانش آموز روابطی سالم با پیامهایی سالم که به شخصیت دانش آموز در موقعیتهای مختلف لطمه نزند، برقرار کند.

? عوامل اساسی ارتباط

معلم نقش مهمی در سلامت فکری و روانی دانش آموزان دارد. به طوری که مطالعات نشان داده است دانش آموزان معلمان متعادل، از تعادل روانی و آرامش بیشتری برخوردارند. <فاندرز> در تحقیقی بر روی 1965 دانش آموز در مورد اثر رفتار معلم روی دانش آموزان مطالعه و مشاهده کرد که در بسیاری از موارد رفتار غیرمستقیم معلم مانند جایزه دادن، قبول عواطف دانش آموز و ... موثرتر از رفتار مستقیم مانند سخنرانی، بحث و... است. آنچه در ارتباط بالغ کودک مهمترین موضوع محسوب می شود، کیفیت فرآیند آن است. کودک مستحق دریافت پیامهای سالم از بالغ است. سلامت روانی بستگی به این دارد که شخص به واقعیتهای درونی خویش اعتماد کند. چنین اعتمادی در فرآیندهای خاصی تولید می شود که ما در اینجا نمونه ای از این اصول را ذکر می کنیم. یکی از اصولی که آن را اصل اساسی ارتباط می نامیم بیانگر این است که معلم موفق کسی است که به موقعیت دانش آموز توجه می کند و معلم ناموفق آن است که منش و شخصیت دانش آموز را مورد قضاوت قرار می دهد. تفاوت اصلی میان ارتباط مؤثر و نامؤثر همین است.

به عنوان مثال دانش آموزی فراموشی می کند کتابی را به کتابخانه برگرداند که معلم موفق در برخورد با چنین دانش آموزی می گوید: موعد امانت تمام شده و کتاب باید به کتابخانه برگردانده شود. اما معلم ناموفق در این نوع ارتباط می گوید: تو خیلی بی مسئولیتی و همیشه تأخیر داری؟ و ... یعنی این که معلم با منش و شخصیت دانش آموز برخورد می کند و موجب عدم تعادل روحی و فکری و عدم ارتباط صحیح و منطقی میان خود معلم و دانش آموز می گردد و بر همین اساس باید همیشه درباره موقعیت صحبت شود نه درباره شخصیت دانش آموز.

? پیامهای ناموفق و غیراصولی

پیامهای معمولی که معلمان در برخورد با دانش آموزان می دهند به چهار دسته تقسیم می شود:

? پیام های حاوی راه حل: در این پیامها معلم راه حل مشکل را خودش ارائه می دهد و انتظار دارد دانش آموز خریدار آنها باشد اما دانش آموز ممکن است همانطور که به او دستور داده شده و کاری را که معلم خواسته انجام ندهد طوری انجام دهد که معلم متوجه آن نشود.

? پیام های حاوی تحقیر: این پیامها که دانش آموز را بدنام می کند از نوع قبلی بدتر هستند. چون شخصیت او را مورد حمله قرار می دهد یا اعتماد به نفسش را جریحه دار می سازد. مثل اینکه معلم به دانش آموز در جمع او بگوید: چرا توی کلاس اینقدر حرف می زنی؟ چطور می خواهی آخر سال قبول شوی و... چنین پیامها و هزاران نوع دیگر که روزانه به گوش دانش آموزان می رسد، نشان می دهد که دانش آموز آدم مسأله سازی است این گونه پیامها و پیامهای حاوی راه حل اجازه نمی دهند که دانش آموز بیاموزد که معلم هم آدم است و دارای نیازها و احساسات انسانی است. لذا پیامهای تحقیرآمیز یا بی ارزش تلقی می شوند و ممکن است موجب بروز تغییر مثبتی در رفتار نشود و دانش آموز در مورد شخصیت معلم نظرات منفی پیدا کند یا به عنوان دلایل بیشتر بر عدم لیاقت خود، از طرف دانش آموز به دل گرفته شود.

? پیام های غیرمستقیم: اینگونه پیامها از قبیل شوخی کردن، سر به سر گذاشتن و ... است. مثل اینکه امیدوارم بزرگ شدی معلم بشی و گیر یک کلاس صد نفره با شاگردهای مثل خودت بیفتی؟ به دلیل نجابت نسبی این دسته از پیامها برای معلمان وسوسه فرستادن آنها همیشه وجود دارد. اما به ندرت مؤثرند زیرا این پیامها اغلب مورد درک قرار نمی گیرند. حتی وقتی هم بگیرند دانش آموز از طریق آنها می فهمد که معلم صریح نیست بلکه غیرمستقیم و موذی است.

? پیام های موفق و اصولی: پیام هایی هستند که به صورت متن پیام است یعنی با من شروع می شوند مثل اینکه اگر دانش آموز وسط حرف معلم شروع به حرف زدن کرد، معلم به صورت صحیح می تواند با پیام من به او بگوید که دوست دارم حرفم را تمام کنم ولی اگر بخواهد به صورت تو پیام عمل کند به او می گوید که تو خیلی بی ادبی؟ چرا وسط حرف معلم حرف می زنی؟ لذا پیام های موفق که به صورت متن پیام شروع می شوند به دو دلیل می توان پیام مسئولانه نامید: 1 معلمی که پیام من می فرستد مسئولیت شرایط درونی خود را به عهده می گیرد. 2 پیام من، مسئولیت رفتار دانش آموز را به عهدهِ خود دانش آموز می گذارد.

? ویژگی های یک ارتباط سالم

? برچسب زدن ممنوع

در تربیت، جایی برای جملات متداول و بی شماری که در آنها بیماری تشخیص داده می شود و یا آینده پیش بینی می شود، نیست.

جملاتی چون تو خیلی بی مسئولیتی، تو آدم بشو نیستی، شما همه مردم آزارید، نفهمید، کله پوکید و .... جملاتی غلط محسوب می شوند. زیرا برچسب هایی را به دانش آموز می چسباند که باعث منفی شدن خودپنداری وی می شود.

این پیشگویی های معلم باعث بوجود آمدن شکافهای روانی در زندگی کودکان می شود که بسیار خطرناک است. معلم قدرت مهیبی دارد که می تواند بذرهای شک و تردید را درباره سرنوشت دانش آموز در ذهن وی بکارد.

اشخاص محترم هرگز به طور غیرعمدی توهین نمی کنند. در ارتباط میان معلم و شاگرد، جایی برای اظهارنظر مخرب نیست. معلم حرفه ای، از اظهارنظرهایی که به عزت نفس دانش آموز آسیب می زند، می پرهیزد.

? بسیاری از معلمان در برخورد با دانش آموزان بدرفتار از کلمات نیشدار و زننده استفاده می کنند. برخورد غیرجدی و مسخره آمیز بعنوان یک وسیله کنترل و یا به عنوان عکس العمل معلم، در مقابل دانش آموزان یک مورد تهدید به حساب می آید. به ویژه برای دانش آموزان خردسال که از معنای شوخی بزرگسالان درک درستی ندارند، شوخی را نوعی مسخره کردن در نظر می گیرند که هدف آن دست انداختن است. البته این به این معنا نیست که کلاس باید دارای جوی خسته کننده و بی نشاط باشد، بلکه دانش آموزان، نباید موضوع شوخی باشند، حتی اگر در نظر اول بی ضرر تشخیص داده شود.

? مهربانی را با سختگیری ترکیب کنید. بچه همیشه باید احساس کند شما دوست او هستید در عین حال شاید انتظار برخی رفتارها را از او ندارید.

? رسیدگی به مسائلی را که به نظر می رسد به زمان تدریس شما لطمه می زند به وقت دیگری موکول کنید. سعی کنید روابط خود را با دانش آموزان بهتر کنید یا حداقل آن را تخریب نکنید. هر مسأله حل نشده ای را پیگیری کنید.

? معلمانی که به هنگام مواجه شدن با دانش آموزان دارای خلق و خوی ثابت و آرامی باشند، احتمال بسیاری دارد که ارتباط خود را با دانش آموزان افزایش دهند. دانش آموزان دوست دارند تکیه به معلمانی کنند که با ثبات و قابل پیش بینی اند.

? معلمانی که خواهان یک ارتباط مثبت و کارآمد با دانش آموزان خود هستند، باید به دانش آموزان این میل را از طریق نشان دادن توانایی آنان به خودشان انتقال دهند. یک راهکار این است که معلم تکالیفی با سطح دشوار متوسط تعیین کند. در واقع تعیین تکالیفی که تواناییهای حاضر دانش آموزان را بدون خطر شکست گسترش می دهد تا حس اعتماد به نفس را به دانش آموز انتقال دهد.

? راهکارهای شبه اجباری برای همکاری دانش آموز با معلم

? محترم شمردن خودمختاری دانش آموز: دانش آموز هر چه بیشتر خودمختاری داشته باشد کمتر خصومت می ورزد. زیرا وابستگی شاگرد به معلم خود، موجب خصومت ورزیدن می شود. دانش آموز هر چه بیشتر اعتماد به نفس داشته باشد، کمتر نسبت به دیگران احساس انزجار خواهد کرد. معلم باید برای کاستن خصومت و دشمنی دانش آموز در مواردی که به زندگی دانش آموز در مدرسه مربوط می شود به او حق اظهارنظر بدهد.

? پرهیز از دستور دادن: راه دیگر جلوگیری از خودسری، پرهیز از دستور دادن است. اگر معلم در ارتباط خود با دانش آموز احترام نشان دهد و به عزت نفس دانش آموز لطمه نزند، دانش آموز کمتر مقاومت خواهد کرد.

? چیزی را که نمی توانیم در واقعیت به دانش آموز بدهیم در خیال به او بدهیم. مثال: بچه ها سرخانم معلمی را شلوغ کرده و می خواهند همه، نقاشیشان را به معلم نشان دهند. اگر بگویم که بنشینید سرجایتان من که 100 تا چشم ندارم همه را باهم نگاه کنم. اشتباه است بلکه باید بگویم دلم می خواست همه نقاشیهای قشنگتان را باهم ببینم، اما حالا بنشینید سر جایتان، من خودم می آیم، نقاشی هایتان را می بینم.

? نکات قابل توجه در تمجیدی که میان معلم و دانش آموز ایجاد می شود

? در تمجید، از اعمال مشخص فرد قدردانی کنید و صفات و منش فرد، نباید ارزیابی شود.

? تمجیدی که ارزیابی کند مطلوب نیست. این تمجید چه بسا ناقل این مفهوم باشد به عنوان نمونه با این جمله از سوی معلم به دانش آموز می توان تعبیر کرد: که ما از رفتار خوب شما انگشت به دهان مانده ایم، انتظار داشتیم بدرفتای کنی. کودکان اغلب پیرو این انتظار ما می شوند و رفتارشان را براساس آن تنظیم می کنند.

? تمجید نباید ارزیابی کننده و تکبرآمیز باشد.

? فقط تمجیدی که منش دانش آموز را مورد قضاوت قرار نمی دهد یا شخصیت او را مورد ارزیابی قرار نمی دهد، موقعیت امنی برای وی پدید می آورد تا بتواند بدون احساس ترس خطا کند و بدون احساس اضطراب بر کیفیت عمل خویش بیفزاید.

? قاعده اصلی در تمجید آن است که بدون آنکه ارزیابی کنید به توصیف بپردازید یعنی اینکه گزارش بدهید. قضاوت نکنید. بگذارید خود دانش آموز خودش را ارزیابی کند.

? تشویق باید به گونه ای باشد که اعتقاد و باور کودک را نسبت به خودش تقویت کند. تنها کسانی قادر به تشویق کودکند که کودکان را همانگونه که هستند قبول داشته باشند یعنی باید برای پیشرفت تلاش کنید نه برای کمال گرایی.

? وقتی تعریف و تمجید از سوی معلم از روی قصد و به صورت شیوه ای برای تأثیر نهادن بر شاگرد برای انجام کار یا رفتار بخصوصی که مورد نظر معلم است؛ انجام می گیرد ممکن است شاگرد آن را به عنوان زورگویی و عدم صمیمت استنباط کند یعنی کاری کند که در درجه نخست به قصد رسیدن معلم به هدفش صورت گرفته است.

? در کلاس درس تعریف و تمجید از یک شاگرد یا چند شاگرد بخصوص اغلب به معنای ارزشیابی منفی بقیه است، حتی یک فرد از دانش آموزان که عادت به شنیدن تعریف و تمجید مرتب دارد ممکن است وقتی به صورت اتفاقی از او تعریف نشود، احساس منفی در او ایجاد شود.

منابع:
1 انضباط بدون شک رودلف دریکورس و برل کاسل
ترجمه: مینو واثقی و مریم داداش زاده
2 انگیزش در کلاس درس ال اسپالدینگ ترجمه: حسن یعقوبی و ابن خوش خلق
3 روابط معلم و دانش آموز هایم گینات
ترجمه: سیاوش سرتیپی
4 رهبری معلم و مدیریت رفتار در مدارس پیل راجرز
ترجمه: سیدرضا افتخاری
5 فرهنگ تفاهم در مدرسه توماس گوردون
ترجمه: پریچهر فرجادیز